MBI TATIMET – DHE ‘CEZARIN’

Nga: J. Sergio Fortes dhe Rick Boxx

MONDAY MANNA
Sherbim per komunitetin e biznesit nga “Albania Shalom” Mars 30, 2009

Cdo vit kudo ne bote shteti kerkon nga qytetaret nje bilanc te aktivitetit te tyre financiar gjate vitit te meparshem. Kur ndodhen perballe nje fature te madhe taksash, disa njerez shnderrohen ne bandite virtuale duke u perpjekur te fshehin te ardhurat dhe te shtojne shpenzimet.

Nje person i tille, biznesmen, shkoi ne banke per te kerkuar nje kredi per biznesin e tij. Teksa po i tregonte nepunesit te bankes dokumentat e pagesave te tatimeve, biznesmeni i tha: “Shpresoj qe tatimet e vogla qe une paguaj te mos ndikojne ne vendimin tuaj per kredine. “Pse ma thua kete?” e pyeti nepunesi i bankes. “Po ja, une veproj kryesisht me para kesh – e them sinqerisht! Ne fakt une fitoj me shume para se sa deklaroj ne zyren e tatimeve.” Nepunesi i bankes u pergjigj aty per aty: “Po qe se zyra e taksave nuk mund te kete besim tek sinqeriteti yt, atehere si mund te kem une?”

Askush nuk ndjen kenaqesi kur paguan taksa dhe sejcili ka te drejten e plote, brenda hapesirave te ligjit, qe ta ule sa me shume detyrimin qe ka per te paguar. Pse u dashka paguar me shume nga sa na takon? Megjithate, te pakesosh detyrimin e taksave duke falsifikuar bilancet eshte e pafaleshme pavaresisht se mendojme se mund te na jete bere ndonje padrejtesi.

Ne Bibel, Jezui i Nazaretit, e trajton ceshtjen e taksave ne dy raste. Ne rastin e pare i erdhen per t’i kerkuar “taksen e tempullit” te zones ku Ai kishte lindur. Duke mos banuar aty, Jezui nuk kishte detyrim per te paguar gje. Megjithate Ai i udhezoi dishepujt e Tij qe te paguanin edhe per Te. (Mateu 17:24-27). Ne nje rast tjeter kundershtaret e Tij derguan spiune qe ta kapnin ne flagrance duke vepruar kunder Perandorit. E akuzuan edhe per mospagim te taksave. Ai u pergjigj: “Jepini Cezarit (perandorit) ate qe i perket Cezarit dhe Zotit ate qe i perket Zotit (Luka 20:25)

Lufta per te korrigjuar padrejtesite ne shoqeri – perfshi edhe ato ne fushen e taksave – eshte detyre e cdo qytetari. Por ndryshimet pozitive kerkojne kohe, madje edhe breza te tere. Prandaj, ndersa duhet bere c’eshte e mundur per te kontribuar per ndryshim, nuk mund t’i shmangemi realitetit te perditshem te maredhenieve me Cezarin (shtetin).

Atehere, si duhet vepruar?
Ja disa sygjerime:

Kerko keshille e ndihme profesionale. Per pune taksash konsultohu me specialistet perkates, njerez te perkushtuar ndaj zbatimit korrekt te ligjeve, te cilet jane ne gjendje qe te te keshillojne si te veprosh ne favorin tend pa shkelur ligjet.

Mos u justifiko me idene se “keshtu bejne te gjithe.” Ne ceshtjet e taksave ka gjithmone koncepte te gabuara qe vijne nga mendimet e njerezve si p.sh “Fjala e njerezve eshte fjala e Zotit” apo “ Gabim eshte, por keshtu veprojne te gjithe”. Fjala “te gjithe” nuk eshte justifikim per veprime te paligjeshme, pavaresisht se ndoshta vertet shumica vepron ashtu ne momente te caktuara.

Ki besim ne nderhyrjen e Zotit. Na pelqen te mendojme se jemi vete zoter te biznesit tone, por Bibla na thote se ne jemi vetem menxheret e tij. Pronari i vertete eshte Zoti dhe ai pret nga ne qe te zbatojme me perpikmeri udhezimet e tij edhe ne qofte se keto te fundit na cojne ne pakesim te fitimit material (pagimi i plote i taksave).
Tek Romakeve13:5-6 thuhet, "jeni te detyruar tu neneshtroheni (autoriteteve) jo vetem nga druajtja prej ndeshkimit, por edhe per per arsye te ndergjegjes. Sepse per kete paguani edhe tatimet sepse ata (autoritetet) jane sherbetore te Perendise... “

Ne biznes te gjithe perjetojne padrejtesi me raste. Nganjehere zyra e taksave ta nxin jeten; here te tjera vete rregullat e brendeshme te ndermarrjeve duken te padrejta dhe te pakuptimta. Detyra jone ne treg eshte qe te respektojme autoritetet qe Zoti na ka vendosur siper nesh, por pa u lodhur se luftuari per korrigjimin e te metave.

Reflektim / Diskutim Pyetje
1. A je perballur ndonjehere me probleme te renda ne lidhje me pagimin e taksave? Si ia ke dale t’i zgjidhesh?

1. Cfare mendon per alternativat e shprehura ne kete Monday Manna? Te duken praktike dhe te zbatueshme apo mendon se ka variante te tjera, me te pershtateshme per ty dhe biznesin tend?

1. Cili eshte qendrimi yt ndaj shembujve biblike qe permenden me siper? Si mund t’i zbatosh ato ne kushtet e tua?

1. Si mund tu bindesh autoriteteve shteterore ne nje kohe qe je duke luftuar per te sjelle ne shoqeri ndryshime qe cojne ne korrigjimin e te metave?


SHENIM : Ne Bibel ka edhe pasazhe te tjera mbi kete teme. Mund te shikosh:
Marku 10:42-44; Lluka19:1-10, 22:24-27; Efesianeve 6:5-8; 1 Timoteu 2:1-2

Alternativa biblike e liderit

MONDAY MANNA
Sherbim per komunitetin e biznesit nga “Albania Shalom”

Nga: Robert J. Tamasy


Te gjitheve na ka qelluar te punojme per njerez, te cilet, ne cdo rast, kane dashur ta shfrytezojne ne maksimum autoritetin e pozicionit te tyre ndaj nesh. Ata e kane merak te madh te ta bejne vazhdimisht te qarte se ti je aty ku je kryesisht per te permbushur jo vetem qellimet dhe objektivat, por edhe kapricot e tyre. Madje shefi i nje shoqes sime ia pat thene asaj troc fare , “Ti me duhesh vetem qe une te paraqitem sa me mire.”

Prej kohesh struktura hierarkike “nga lart poshte” ka sherbyer si model klasik per maredheniet e biznesit. Megjithate, vitet e fundit, kjo lloj strukture po vihet seriozisht ne diskutim. Nje nga variantet e shumta qe paraqiten si alternative ndaj saj eshte ai qe quhet “te udheheqesh duke sherbyer”. Sipas ketij varianti, drejtuesi eshte i ndergjegjeshem se ai/ajo ka per detyre qe t’i vleresoje vartesit e vet ne pozicionet e tyre individuale dhe te beje qe ata te ndihen kompetente dhe te pavarur ne punen e tyre.

Dikur edhe une pata rastin te njoh nje drejtues te tille. Diten qe u paraqita para tij per te marre punen ne dorezim, ai me tha: “Deshira ime eshte qe ti te kesh mundesi te lulezosh ne punen tende – te behesh ai qe ke enderruar te jesh.” Ne ate cast ndjeva se prekupimi i tij kryesor nuk ishte se cfare do beja une per te, por si do te me ndihmonte ai mua per te permbushur enderrat dhe deshirat e mia. Te punosh nen drejtimin e nje njeriu te tille natyrisht qe frymezohesh per te dhene maksimumin tend.

Gjate kohes qe bashkepunova me David A. Stoddart per te shkruar librin “Thelbi i Mentorizmit”, ne arritem ne perfundimin se ata qe mund te quhen “udheheqes te vertete” jane ne gjendje te prodhojne pasardhes te tyre te denje per kete emer nepermjet kushteve qe u krijojne ketyre te fundit qe te arrijne ne potencialet e tyre maksimale. Asnje lider nuk eshte i perjetshem. Kontributi vertet gjurmelenes i nje lideri duket vetem pasi ai te mos jete me. Vetem atehere mund te shikohet qarte se c’drejtim merr puna dhe nese ka apo nuk ka rritje te panderprere te produktivitetit te saj.

Konceptin modern te “liderit sherbyes”, ne fakt, e gjejme te shprehur qarte dhe shpesh ne Bibel, e cila nderthur pervoja te mijrave vjet te historise se njerezimit. Mesimet e saj mund te zbatohen ne cdo rrethane dhe ne cdo situate, qofshin keto profesionale apo thjesht personale. Ja disa perfundime te Bibles ne lidhje me kete model lidershipi:

• Liderat duhet te perkujdesen per vartesit. Liderat e vertete mundohen te njohin aftesite dhe talentet e vartesve dhe t’u krijojne atyre cdo mundesi per sukses. “ Mbikqyrni tufen qe Perendise ju ka besuar jo si te detyruar, por me deshire, jo per perfitim te pandershem, por me vullnet te mire dhe jo si zoteronjes mbi ata qe ju jane besuar, por duke u bere shembull per tufen (1 Pjetri 5:2-3).

• Liderat nuk duhet te perfitojne nga pushteti qe kane per te kenaqur egoizmin e tyre. Kur pozicioni i drejtuesit shikohet si nderim dhe privilegj qe te behet dhe jo si e “drejte qe te takon” te gjithe mund te perfitojne. “…Por mos e perdorni kete liri per te kenaqur natyren tuaj mekatare, por me dashuri t’i sherbeni njeri tjetrit” (Galatasve 5:13).

• Liderat duhet t’i permbushin pergjegjesite e tyre me perkushtim ndaj vartesve. Njerezit frymezohen e motivohen nga drejtues qe kujdesen per ta sinqerisht dhe qe dine t’u japin prioritetin e duhur interesave dhe nevojave te te tjereve. “ Me i madhi prej jush le te jete sherbetori juaj. Sepse kush do te lartesoje veten, do te poshterohet; dhe kush do te perule veten, do te lartesohet” (Mateu 23:11-12). “ Atehere Ai u ul, i thirri te dymbedhjetet dhe u tha:’ Nese dikush do te jete i pari, le te behet i fundit i te gjitheve dhe sherbetor i te gjitheve’” (Marku 9:35).

• Liderat e kane mundesine qe te frymezohen nga shembulli i Jezusit. Nese dikush e meritoi vertet nderimin dhe adhurimin si lider, ky ishte Jezu Krishti. E megjithate, Ai erdhi mes nesh me deshiren per te na sherbyer dhe madje dhe per te vdekur ne kryq per te lare mekatet e njerezimit. “ Sepse edhe Biri i njeriut nuk erdhi qe t’i sherbejne, por per te sherbyer dhe per te dhene jeten e tij si cmim per shpagimin e shume vetave” (Marku 10:45). “ Kush eshte me i madhi, ai qe eshte ne tryeze apo ai qe sherben? A nuk eshte ai qe rri ne tryeze? Por une jam mes jush si ai qe sherben” (Luka 22:27).

Reflektim/Pyetje Diskutim
1. Pershkruaj llojet e drejtuesve per te cilet ke punuar gjate karieres tende.

2. Si do ta portretizoje veten tende ne rolin e liderit?

3. Si te duket koncepti i “liderit sherbyes” ? A e sheh si dicka me vlere apo ke mendimin se te qenit i tille do te pengonte ne permbushjen e detyrave dhe pergjegjesive?

4. Cili nga mesimet biblike ne lidhje me “lidershipin sherbyes” te duket me domethenes ty, personalisht? Cili prej tyre te duket me i veshtiri per t’u zbatuar ne kohen e sotme dhe ne kushtet e punes tende? Mundohu t’i shpjegosh sa me gjeresisht pergjigjet e tua.


Shenim: Nese e ke Biblen dhe ke deshire te shohesh me thelle ne kete ceshtje, atehere drejtoju pasazheve si me poshte:

Xhoshua 24:15; Mateu 6:24; Marku 10:31; Gjoni 12:24-26; Veprat 6:2-7; Efesianeve 6:5-9

Dobite e degjimit te vemendshem

MONDAY MANNA

Sherbim per komunitetin e biznesit 

Nga: Rick Boxx

Një trajnuese profesioniste biznesi më tregonte për disa elemente kyçë të komunikimit. Ajo kishte vene re se shumë probleme me të cilat ndeshej gjatë trajnimeve me drejtues të biznesit vinin si shkak i mungesës së aftësive të tyre komunikuese, përfshi dhe dëgjimin e vemendshem te bashkëbiseduesit.

Biseda me trajneren më solli ndërmend raste kur isha marrë me agjentë shitjesh ose sipërmarrës qe, ndonese energjikë dhe tejet aktivë, rreken te hamendësojnë atë që do të thotë tjetri dhe fillojnë të flasin para se ky i fundit të ketë mundësinë të shprehë plotësisht mendimet e veta. Shpesh kam vërejtur se kjo mangësi në dëgjimin e kujdesshëm dhe të plotë i çon ata në marrjen e vendimeve të nxituara, bazuar në informacion të pasaktë ose të paplotë. 

Komunikimi i mirë në biznes na kërkon që të zoterojme dhe të vëmë në zbatim aftësi të forta te dëgjimit aktiv. Dikush mund të ketë dëgjim të shkëlqyer nga pikëpamja fizike, por, gjithsesi, të jetë dëgjues i dobët ne kuptimin komunikues. Dëgjimi fizik është një nga pesë shqisat e njeriut, shpesh një reagim i pavullnetshëm dhe i pavetëdijshëm ndaj valëve të tingujve që godasin daullen e veshit. Për shembull, nëse diçka e rëndë rrëzohet me zhurmë jashtë zyrës, ti e dëgjon – edhe sikur të mos ia vësh veshin. Ndryshe qendron puna me aftësine dëgjuese si komunikim njerëzor. Ajo nënkupton një veprim të vetëdijshëm dhe të qëllimshëm. Duhet jo vetëm që të dëgjosh si tinguj e fjale ate çfarë po thotë tjetri, por edhe të përpiqesh të dallosh kuptimin dhe synimin e asaj që po thuhet.

Po si mund te dish nëse je ose nuk je nje dëgjues i mirë? Fillimisht reflekto me vetveten mbi pikat e meposhteme:

• Nëse të vjen dikush me një problem, a i jep atij mundësinë që të paraqesë gjithë informacionin e nevojshëm, apo e ndërpret përnjëherë duke menduar se ia kupton problemin?
  
• Nëse dikush të kritikon për diçka, a reagon menjehere duke mbrojtur veten, apo përpiqesh të gjesh nëse ka ndonjë gjë të vërtetë në atë që po të thotë tjetri?
  
• Në një diskutim, a fokusohesh tek njerëzit me të cilët po flet, apo të hallakatet mendja në çështje të tjera që s’kanë lidhje fare me bisedën?
  
• A përpiqesh në mënyrë aktive që të kuptosh çfarë po të thotë tjetri, përfshi dhe ndjenjat e tij, apo fillon menjëherë të mendosh se ç’do t’i thuash për t’iu përgjigjur?
  

Tani le t’i drejtohemi Bibles ku Dhiata e Vjetër na ofron disa keshilla të vyera për komunikimin, përfshi dhe aftësinë e te dëgjuarit me urtesi e vemendje: 

Ne Fjalët e Urta (18:13) lexojme: “Kush jep përgjigje për një çështje para se ta ketë dëgjuar, tregon marrëzinë e tij për turp të vet”. Po në këtë kapitull, na thuhet: “Budallai nuk gjen kënaqësi te maturia, por vetëm në të vënit në dukje të zemrës (mendimit, sh.prkth.) së tij” (Fjalët e Urta 18:2). Me fjalë të tjera, mendjelehtëve iu duket se kanë kaq shumë për të thënë, saqë s’shohin asnjë arsye pse të heshtin e t’u vënë veshin me durim e dashamiresi njerëzve të tjerë.

Ne veçanti per biznesmenet, Bibla siguron informacion të vyer për mënyrën se si të jene të suksesshëm dhe si të mesojne t’i vlerësojne njerëzit që drejtojnë dhe klientet te cileve u shërbejnë.

Nëse dëshiron te mirekuptohesh vërtet me klientët, përpiqu t’i dëgjosh ata me vëmendje e deri ne fund. Duket gjë e lehtë, por dëgjimi aktiv kërkon praktikë dhe njëfarë ndjesie përuljeje. Provoje degjimin aktiv herën tjetër, kur të takohesh me ndonjë klient. Rezultati mund të të habisë.

(E drejta e autorit 2009, Integrity Resource Center, Inc.) Përshtatur me leje të “Çaste Integriteti me Rik Boksin,” një komentar për çështjet e integritetit në vendin e punës nga një pikëvështrim i krishterë. Për më tepër informacion për marrjen e Çasteve të Integritetit në adresën tuaj të e-mailit, shkruajini: rboxx@IntegrityMoments.com dhe shkruani “subscribe” [abonim] tek rreshti i titullit, ose vizitoni faqen e tij të internetit, www.integrityresource.org

Pyetje Reflektimi/Diskutimi:

1. Të vjen ndërmend ndonjë moment në punë, kur t’u duk se dikush nuk arriti të të dëgjonte vërtet, ndonëse ajo që po përpiqeshe të shprehje ishte shumë e rëndësishme? Përshkruaj si u ndjeve në atë situatë.
   
2. Si do ta vlerësoje veten si dëgjues: Cilat mendon se janë pikat e tua të forta kur dëgjon të tjerët – po dobësitë?
   
3. Ke marrë ndonjëherë trajnim për mënyrën e dëgjimit? A ke menduar ndonjëherë se ky aspekt komunikimi duhet bërë fokus trajnimi i veçantë?
   
4. Si mendon, çfarë do të ndodhte po të mësoje si të bëhesh dëgjues më i mirë, jo vetëm në vendin e punës, por edhe në shtëpi?

Shenim: Nëse ke Bibël dhe dëshiron të shqyrtosh pasazhe të tjera në lidhje me këtë temë, shiko vargjet e mëposhtme:

Fjalët e Urta 12:12, 16:23, 17:4, 17:28, 19:20, 20:12, 25:11-12; Jakobi 1:19

ARTI I TE PRITURIT

Monday Manna

Sherbim per komunitetin e biznesit

Nga: Robert J. Tamasy

A te bezdis pritja? Mua po. Durimi me soset shpejt, sidomos neper rradha. Megjithate, keto lloj bezdish nuk jane gje fare ne krahasim me agonine qe shkakton nje lloj tjeter pritjeje - pritja e cila motivin e saj e ka te zgjatur ne kohe.

Ne vitin 1981 familja ime u zhvendos nga Hjustoni i Teksasit ne Catanuga te Tenesise ku une kisha zene nje pune te re. Na duhej te shisnim shtepine dhe, duke menduar se do ta gjenim shpejt bleresin, kontraktuam shtepine e re ne Catanuga pa i pasur parate ne dore. Por shitja e shtepise u vonua shume dhe na u desh qe per nje vit te tere te paguanim taksat perkatese per dy shtepira si dhe interesin per nje kredi qe na u desh te merrnim per shtepine e re. Javet e para pritja per te shitur shtepine nuk perbente problem. Ne Hjuston tregu i shtepive funksiononte mire dhe ne cdo dite prisnim qe te merrnim telefonaten nga ndermjetesi qe te na lajmeronte per kryerjen e shitjes. Por, ndersa kalonin jo vetem javet por edhe muajt, pritja filloi te behej gjithnje e me e rende, sidomos tek shikonim kuleten e kursimeve tona modeste qe rrudhej pas cdo shpenzimi per pagesat e taksave te dyfishta...

Ka pasur edhe raste te tjera kur pritja me eshte dukur vertet e rende: psh. kur kam qene ne pritje te nje pune te re, te nje pergjigjeje nga botuesi per vepren qe kisha cuar per botim, te nje sasie parash te destinuara qe me pare per te paguar nje borxh, te numerimit te diteve e oreve para nje operacioni te rende kirurgjikal, te nje telefonate vendimtare te nje njeriu te dashur e keshtu me rradhe... Ne sejcilin prej ketyre rasteve pritja me eshte dukur tmerresisht e veshtire dhe torturuese.

Edhe sot e kesaj dite, megjithese komunikimi midis njerezve eshte bere kaq i shpejte, pritja vazhdon te jete nje realitet i perditshem. Njerezit nuk kane mundur te shpetojne dot nga ankthet qe ajo shkakton. Ne restorant duke pritur kamarierin, ne posten elektronike duke pritur nje pergjigje nga nje klient, para telefonit duke pritur nje lajm per dicka te rendesishme ne jeten tende,etj., njeriu kapet nga ankthi, minutat i duken ore dhe oret dite te tera... Stres i madh.

Si i behet kesaj pune? Eshte interesante te shohesh se sa shume flet per agonine e pritjes libri i Isaias i Testamentit te Vjeter. Ne kete liber te Bibles tregohet se si, ne procesin e te priturit, besimi tek Zoti eshte vendimtar per te sheruar ankthet. Ja si konkludohet aty:

• Zoti vepron ne baze te programit te Tij dhe jo tonit. Shpesh pergjigjet e Zotit vine me vone nga sa do deshironim ne, por ato vine patjeter. “Zoti vonon, por nuk harron”, thote populli, ndersa Bibla shkruan, “Une pres Zotin… Kam shprese tek Ai” (Isaia 8:17).
  

• Zoti shpesh na pergjigjet ne menyra te paimagjinueshme per ne. Pergjigjet qe Ai na jep per hallet dhe nevoja tona nganjehere jane ndryshe dhe madje me te mira nga sa kemi shpresuar. “Ate dite do te thuhet: ‘ja ky eshte Perendia yne: tek Ai kemi shpresuar dhe Ai do te na shpetoje. Ky eshte Zoti tek i cili kemi shpresuar; te ngazellojme dhe te gezohemi ne shpetimin e Tij” (Isaia 25:9).
  

• Zoti na e shperblen gatishmerine tone per te pritur. Shpesh ne kapemi nga yshtja per t’i pershpejtuar etapat drejt nje zgjidhjeje qe presim te ndodhe, por vetem durimi ne veprimin e Zotit mund te na shperbleje realisht per ate zgjidhje. “Zoti do te prese per t’ju meshiruar; pastaj Ate duhet ta lartesoni qe t’i vije keq per ju... Lum te gjithe ata qe kane shprese tek Ai” (Isaia 30:18).
  

• Zoti u jep force atyre qe presin pergjigjen prej Tij. Ndodh qe pritja e gjate te na lodhe, te na i shteroje forcat tona fizike, emocionale dhe shpirterore. Por nese besojme ne axhenden qe Zoti ka per ne, atehere ai do te na i riperterije fuqite tona te durimit. “…por ata qe shpresojne tek Zoti fitojne forca te reja, ngrihen me krahe si shqiponja, vrapojne e nuk lodhen...” (Isaia 40:31).

Reflektim/Diskutim Pyetje

1. Si e perjeton ti pritjen? A te irritojne vonesat e rastit, apo pergjithesisht je tip i durueshem? Mundohu te shpjegohesh ne pergjigjen tende.

2. Mendo per nje rast nga jeta jote kur te eshte dashur te presesh gjate e me ankth per dicka te rendesishme. Si je ndjere?

3. Kur te eshte dashur te presesh per nje ceshtje me rendesi te jetes tende, a ke menduar se besimi tek Zoti mund te ndikoje ne menyren e perjetimit te pritjes? Nese po, ne c’menyre?

4. Cili nga pasazhet e librit te Isaias te duket me i perputhshem me menyren se si ti e perjeton pritjen me besim tek kujdesi i Zotit per te te dhene pergjigjen ne kohen e percaktuar prej tij dhe jo prej teje?

Shenim: Nese e ke Biblen dhe kerkon te mesosh me teper ne lidhje me kete teme, atehere mund te lexosh edhe tek:

Psalmet 37:7, 9, 34; Psalmet 27:14, 46:10; Isaia 33:2, 49:23, 64:4; Filipianet 3:20, 4:6-7