SUKSESI NË BIZNES: FAT, APO PUNË?

Nga: Robert D. Foster

MANNA E SË HËNËS

Shërbim për Komunitetin e Krishterë

26 Tetor, 2009

Shalom Media

Shumë vetë e kanë dëgjuar thënien e Dave Thomas (Dejv Tomas), themeluesi i zinxhirit të restoranteve të famshëm Wendy’s (Uendi): “Sa më shumë kam fat, aq më shumë më duhet të punoj”. Një nga publicistet e mi më të preferuar, Harvey Mackay (Harvei Mekkei), këtë ide e shpreh disi më ndryshe: “Fat? Kurrsesi jo! Biznes i rregullt - të ndërmarrësh risqe, të jesh krijues, të njohësh tregun dhe të dish të reagosh në kohën dhe mënyrën e duhur ndaj kërkesave të tregut - ky është burimi i përditshëm i atij që quhet fat. Ju siguroj për këtë!”

A ishte fati që e shndërroi Koka Kolen nga një medikament jo fort efikas kundër dhimbjes së kokës në një pije të sukseseshme që tashmë konsumohet në të gjithë botën? Po ideja që në vend të kopsave të përdoreshin mbërtheckat metalike tek xhinset Levi Denim, a ishte thjesht një gjetje fatlume në përgjigje të nevojës së tregut për pantallona minatorësh?

Apo ishte fati ai që, 56 vjet më parë, ndihmoi kompaninë Swanson t’ju gjente përdorim 260 tonëve me mish gjeldeti të mbetur në frigorifer? Ideja i erdhi njërit prej nënpunësve të marketingut të Swanson Company, i cili kujtoi kohën e shërbimit ushtarak dhe tabakatë me tre ndarje që përdoreshin atje për shpërndarjen e ushqimit. Këtë lloj tabakaje ai e adoptoi për të servirur në tregun e gjellëve të gatëshme një porcion mish gjeldeti nga ai i frigoriferit dhe dy porcione kontornosh të ndryshme. Nuk kaloi shumë kohë dhe tabakaja me disa ndarje u fut në përdorim kudo ku paraqitej nevoja për të tregëtuar ose servirur ushqim të parapregatitur.

Ashtu siç kanë theksuar që të dy, Dave Thomas dhe Harvey Mackay “fati” në biznes dhe, përgjithësisht, në sfidat që ndërmerr njeriu, nuk është gjë tjetër veçse një produkt shoqërues i punës këmbëngulëse dhe i nuhatjes për të kapur dhe shfrytëzuar çdo rast që mund të paraqitet.

Bibla është e mbushur me shembuj situatash që e mbështesin këtë mendim:

Ishte “fat” që dashi ngeci në një ferrë në majë të malit Moriah dhe u bë ai (dashi) - dhe jo Isaku - kurban për sakrificen e Abrahamit ndaj Perëndisë? (Shiko Zanafilla 22:13). Ishte thjesht “fat” që Jozefi u bë kryeministër i Egjiptit dhe iu dha mundësia të ndihmonte popullin e Izraelit gjatë periudhës së urisë, siç tregon Zanafilla 45:8? Ishte “fati” që ata u ndodhën në vendin e duhur në kohën e duhur kur ujrat u tërhoqën në mënyrë që fëmijët e Perëndisë të ecnin në tokë të thatë, siç tregon Eksodi 14:19?

Padyshim – instinkti, koha e veprimit, kushtet e tregut dhe puna këmbëngulëse janë të gjitha pjesë të formulës për sukses, por unë desha të shtoja edhe diçka tjetër: rolin e Udhëheqjes Hyjnore ose Providencës, emër ky i përdorur rëndom nga pelegrinët, të cilët morën guximin të niseshin nga Anglia drejt brigjeve të Botës së Re.

Perëndia është Ai që i thur të gjitha ngjarjet që iu ndodhin njerëzve, si ato morale ashtu edhe ato fizike në mënyrë që t’ju bëje atyre të njohur qëllimet e Tij. Fakti që ne nuk jemi në gjendje ta kuptojmë atë plotësisht, na shtyn të mendojmë për “fat”, por në të vërtetë, gjithshka që ne konsiderojmë fatlume është mirësi, drejtësi dhe dashuri e Perëndisë për njeriun që përpiqet.

Ja se si na e perkufizon këtë Bibla, “ Të gjitha gjërat bashkëveprojnë për mirë për ata që e duan Perendinë dhe që janë thirrur sipas qëllimit të Tij" (Romakëve 8:28).

Reflektim/ Diskutim/ Pyetje

1. Sipas përvojës tënde, çfarë roli luan “fati” në të qënit të sukseshëm në punë e në fusha të tjera? Thuaj ndonjë shembull që e mbështet pikëpamjen tënde.
2. Pavarësisht se ata e shprehin mendimin e tyre në mënyra të ndryshme, si Dave Thomas ashtu edhe Harvey Mackay duket se janë dakord me idenë se njerëzit sa më shumë punojnë aq më me “fat”. Çfarë mendon në lidhje me këtë? Shpjegoje përgjigjen tënde.
3. Robert Foster citon shembuj biblike të situatave të cilat në vështrim të parë duken sikur janë produkt i fatit. Si të duken ty këto situata?
4. Z.Foster e mbyll shkrimin e tij duke theksuar se ai beson në Providencën e Perëndisë, në udhëheqësinë e Tij dashamirëse për punët e përditëshme të njerëzimit. A je dakord? Pse, ose pse jo?

SHENIM: Në rast se e ke Biblën dhe dëshiron të lexosh pasazhe të tjera në lidhje me këtë temë, shiko vargjet si më poshtë:

Psalme 37:4-5; Fjalë të Urta 3:5-6, 10:4. 12:11; Jeremia 29:11,13; 2 Thesalonikasve 3:10

SHPERBLIMI I NJE PUNE TE GJATE

Nga: Rick Boxx

MANNA E SE HENES
Sherbim per Komunitetin e Krishtere
Tetor 19, 2009
Shalom Media

Gjate karieres tone profesionale ne i veme vetes disa objektiva per t’i arritur, por per shumicen e njerezve nje prej objektivave kryesore eshte dalja ne pension ne moshen 65 vjecare ose edhe me heret. Situata e sotme ekonomike e ka goditur rende kete lloj objektivi mbasi kriza financiare i ka detyruar miliona njerez qe te te heqin dore nga mendimi per tu larguar nga puna me deshiren e tyre pavaresisht se mund te kene mbushur moshen.

Megjithate, nje numer i madh nepunesish e biznesmenesh te moshuar vazhdojne ta fillojne diten e punes duke pasur ne mendje kohen kur me ne fund do te clirohen nga detyrimet dhe presionet e biznesit dhe do te fillojne nje jete me te rehateshme e me te shkujdesur. Kur kjo kohe vjen ata ia perkushtojne energjite e tyre veprimtarive te nje natyre tjeter si p.sh. lojes se golfit, kopeshtarise ose udhetimeve.

Pavaresisht se keta njerez kalojne ne nje faze te re te jetes se tyre, ata kane lene pas vite te tera pervoje dhe dijenish. Historia e Waldo McBurney (Ualdo MekBerni) nga Kuinteri i Kansasit, SH.B.A., e cila u be subjekt i portreteve televizive dhe artikujve te shume gazetave, eshte shume frymezuese:

Ne vitin 2006, MakBerni, atehere 104 vjec, u percaktua si punonjesi me i moshuar i kontinentit amerikan! Kariera e tij si punetor kishte filluar ne epoken e transportit me karroca kuajsh dhe kishte perfunduar ne epoken e kompjuterit. Rrogen e pare e kishte marre ne vitin 1915, ne moshen 13 vjecare kur punonte si kujdestar per kuajt qe terhiqnin nje makineri per shirjen e grurit. Ne vitet ’50 ai nisi nje biznes qe merrej me seleksionimin e farerave, te cilin e mbajti deri sa mbushi 91 vjec.

Ne kete kohe, ne vend qe te dilte ne pension, ai iu rikthye nje pasioni te vjeter te vet, atij te bleterritesit. Ngriti nje biznes per tregetimin e mjaltit te cilin e shiti vetem ne vitin 2008 kur, me ne fund, vendosi qe te jetonte me nje ritem disi me te qete. Vdiq ne korrik te atij viti, ne moshen 106 vjec duke lene pas nje numer rekord vitesh aktiviteti te mirefillte.

Eshte e qarte se MakBerni nuk vazhdoi te punonte per hir te nevojes per te siguruar te ardhura. Kishte te tjera motive. P.sh., qe ne femijeri atij i pelqente sporti i vrapimit dhe, ne moshen 65 vjecare, filloi te praktikonte garat e vrapimit te gjate. Mori pjese ne disa olimpiada radhazi ku fitoi 10 medalje te arta. Vazhdoi keshtu deri ne vitin 2004 kur shkroi librin autobiografik me titull, 100 vitet e mia te para: nje veshtrim pas nga vija e finishit.

MakBerni nuk beri nje jete tradicionale prej pasaniku, me zyren ne qender te qytetit, pak minuta larg nga dera e shtepise ku te shkonte me kembe ne forme shetitjeje. Ai nuk joshej aspak nga ideja per t’u shtriqur ne nje kolltuk te lekundshem, per t’u marre nga pak me lulet ne kopeshtin e shtepise apo per te kaluar kohen duke shetitur ngeshem ne park. MakBerni i kishte te gjitha mundesite financiare per t’i bere keto gjera, por ai ia kishte pare hajrin punes se mirefillte dhe sadisfaksionin e vertete e gjente vetem aty.

Mbreti Solomon, qe mbahet si njeriu me i mencur ne bote, me siguri qe do te kete pasur ne mend nje tip si MakBerni kur shkroi keshtu tek Predikuesit (5:19), " Kur Perendia i jep cdo njeriu pasuri dhe te mira dhe i jep gjithashtu mundesine t’i gezoje ato - kjo eshte nje dhurate e Perendise”. Dhe, me poshte, duke theksuar faktin se nje jete e mbushur me sadisfaksionin e punes ka nevoje te mbahet gjalle jo me kujtimet e shkeputura te se kaluares, por vetem me esencen e tyre shpirterore, qe nuk eshte gje tjeter vecse nje zemer me deshira te plotesuara, Solomoni vazhdon (5: 20), “Ne fakt ai nuk do qe t’i kujtoje shume ditet e jetes se tij sepse Perendia e mban gjalle ate me gezimin e zemres.”

Kur nuk resht se perdoruri aftesite dhe talentet qe t’i ka dhuruar Perendia, atehere gezimi i zemres rezulton te jete shume me i madh nga ai qe sjell arritja e nje objektivi sic eshte p.sh. dalja ne pension ne moshen 65 vjecare.
Derisa te kesh fryme mundohu te mos heqesh dore nga dhuratat e Perendise.


Reflektim/Diskutim Pyetje

1. A ke bere plane per kohen e pensionit? Si e ke menduar ta kalosh kohen?
2. Cfare mendon per rastin e Ualdo Makbernit?
3. Si dhe pse mund te jete e vlefshme per ty eksperienca e MakBernit pavaresisht se je ne moshe te re dhe nuk mendon ende per kohen e pensionit?
4. Si mendon se mund te vazhdosh t’i perdoresh aftesite dhe talentet e tua si edhe pervojen e grumbulluar pas daljes ne pension?

SHENIM: Ne rast se e ke Biblen dhe deshiron te lexosh me shume per kete teme, drejtoju pasazheve te meposhteme:
Numrat 8:23-26; Fjale te Urta 10:4, 12:24, 18:9; Predikuesit 11:6, 12:13-14; 2 Timoteut 2:20-21

Koha per te rikujtuar Rregullin e Arte

Nga: Robert J. Tamasy

MANNA E SE HENES
Sherbim per Komunitetin e Krishtere
Tetor 12, 2009
Shalom media

Nje dite biznesi ne kohen e sotme mund te pershkruhet si vazhdim i nje rendjeje te etheshme mbas fitimit: te fitosh klientin, te fitosh tregun, te fitosh mbi konkurencen. Cdo dite bursat shpallin fitimet dhe humbjet. Ne nje kohe kur kriza ekonomike nuk lajmeron ende ndonje permiresim te dukshem, jane te shumte ata qe nuk fitojne. Si pasoje e pushimeve masive nga puna, kredive te nderprera, investimeve te humbura etj., individe dhe e familje te tera mezi arrijne te paguajne faturat e perditeshme te kostos se jeteses.

Ndoshta tani eshte koha me e pershtateshme qe biznesmenet dhe profesionistet ne fushen e biznesit t’i drejtohen serisht “Rregullit te Arte”. Mund t’ju kujtohet se per here te pare ky rregull i arte permendet ne Testamentin e Ri te Bibles ku apostulli Pal citon Jezusin qe thote: “Ka me shume lumturi te japesh se sa te marresh” (Veprat 20: 35)

Megjithese disa cinike duan te thone se ne kohen e sotme Rregulli i Arte eshte transformuar dhe ka marre kuptimin “Kush ka arin vendos rregullin”, parimi baze i tij mbetet i vertete edhe per kete shoqeri te ngerthyer nga materializmi dhe konsumizmi. Ndonese bujaria eshte gjithmone e me e rralle, eshte interesante te konstatosh se si edhe sot e kesaj dite “dhenia” shpesh paraqitet shume me teper shperblyese se “marrja”.

Kur japim, bejme qe te tjeret te gezojne ndihmen e nevojshme, por njekohesisht edhe ne marrim dicka shume te rendesishme: sadisfaksionin shpirteror te faktit qe ne jemi zgjedhur nga Perendia per te percjelle ndihmen e Tij. Pra edhe ketu del fjala “fitim”, por ky eshte nje fitim shume me i madh se fitimi material.

Edhe dicka tjeter: ne kete proces (te dhenies) ne behemi te ndergjegjshem se nuk do ta kishim mundesine e “dhenies” po te mos kishim pasur edhe ne ndihmen e te tjereve pergjate rrjedhes se jetes dhe punes tone. Pra, t’u ofrosh te tjereve ndihme ne forme materiale, keshillash apo inkurajimi, do te thote te kthesh e te shperblesh bujarine prej se ciles ke perfituar me pare vete ti.

Bibla flet gjate mbi dhenien dhe bujarine duke percjelle nje informacion qe eshte shume i domosdoshem sidomos sot kur njerezit ne nevoje qe na rrethojne jane te shumte. Ja disa shembuj:

Bujaria eshte dicka e mire: Ne pune shpesh diskutohet mbi ate c’ka eshte e mire ose e keqe. T’i besh tjetrit nder kur e ke mundesine, kjo padyshim, eshte dicka e mire. E megjithate, perfitimi yt ne kete rast eshte i shumefishte. “Ka nga ata qe shkaperderdhin bujari dhe behen me te pasur, dhe ka nga ata qe kursejne me teper se sa duhet, dhe behen gjithnje e me te varfer. Njeriu bujar do te pasurohet dhe ai qe vadit do te vaditet” (Fjale te Urta 11:24-25).

Bujaria promovon te miren. Te jesh bujar do te thote te perbesh nje shembull te fuqishem per te tjeret. “Do te jete i lumtur njeriu qe ka dhemshuri dhe jep hua, dhe i drejton punet e tij me drejtesi…Ai ka shperndare lirisht, u ka dhene nevojtareve, drejtesia e tij vazhdon per jete…” (Psalme 112:5, 9).

Bujaria nderon Perendine. Dashuria dhe dhemshuria qendrojne ne themel te karakterit te Perendise dhe nuk ka menyre me te mire per ta reflektuar kete karakter se sa duke dhene prej atyre pasurive me te cilat Ai na ka bekuar. “Kush shtyp te varferin fyen rende Krijuesin e tij, por ai qe ka meshire per nevojtarin e nderon Perendine” (Fjale te Urta 14:31).

Bujaria pasqyron besimin tone tek Perendia. “Porositi te pasurit e kesaj bote te mos jene krenare, dhe te mos i mbajne shpresat ne pasurine qe eshte e pasigurte, por ne Perendine e gjalle, i cili na jep gjithshka bujarisht per ta gezuar, te bejne te mira, te behen te pasur ne vepra te mira, te jene bujare dhe te gatshem per te dhene…” (1 Timoteu 6:17-18).


Reflektim/Diskutim Pyetje

1. C’mendim ke per te ashtuaquajturin “Rregull i Arte”?
2. Cili eshte njeriu me bujar qe ke njohur? Pershkruaje kete njeri duke treguar se si ka ndikuar bujaria ne jeten e tij/saj.
3. Si do ta klasifikoje veten tende ne lidhje me bujarine? E ke te natyrshme apo te duhet sforcim qe te jesh bujar? Shpjegoje pergjigjen tende.
4. Sikur ne boten e biznesit koncepti “perfitim” te zevendesohej me konceptin “dhenie”, si do te paraqitej kjo bote? A eshte realiste te mendosh nje ndryshim te tille? Pse ose pse jo?

SHENIM: Bibla ka edhe pasazhe te tjera ne lidhje me kete teme:

Psalme 37:21; Fjale te Urta 3:27-28, 11:26, 21:13, 22:9; Lluka 12:48; Korintasve 9:6-7; 1 Timoteu 6:17-19

VLERA E MARREDHENIEVE ME NJEREZIT

Nga: Jim Mathis

MANNA E SE HENES
Sherbim per Komunitetin e Krishtere
Tetor 05, 2009
Shalom Media

Gjate karieres time ne biznes qysh heret e kam kuptuar se, ashtu sic cdo gje tjeter ne jete, edhe biznesi ka te beje kryesisht me marredheniet nder njerezore. Kur i hyra biznesit te fotografise ne vitin 1973, nje zoteri me i madh se une ne moshe, i quajtur Elgin Smith me mori “per dore “ dhe, si gjene me te pare, me prezantoi me njerez me te cilet une duhej te njihesha pa tjeter.

Qysh atehere rralle kam bere biznes me njerez qe nuk i kisha edhe miq. Une besoj se miqesia ose potenciali per miqesi duhet te jete prioritet. Gjitheshka lidhet me faktin se ke njeh ti dhe kush te njeh ty. U anetaresova ne dhomat e tregetise te Overland Park dhe Leawood dhe ne disa organizata te tjera me qellimin kryesor per te pasur kontakte me njerezit dhe per te pare se me ke mund te beja biznes dhe shoqeri bashke.

Thuhet se miqte me te vlefshem jane ata qe te krijojne atmosferen ku ti te shfaqesh me te miren e vetes tende. Miqesite e reja duhet te krijohen vetem pas nje kerkimi e hollesishem per njerez qe te japin kurajo, qe kerkojne me te miren per veten e tyre dhe per ata qe kane prane dhe prej te cileve mund te mesosh.

Kam kuptuar gjithashtu se eshte e rendesishme te jesh dikushi me te cilin te tjeret kane deshire te rrine e te bisedojne se sa te kesh vetem nje takem te caktuar aftesish profesionale. Ne fushen e muzikes psh. muzikantet qe marrin vendet me te mira te punes nuk jane domosdo ata qe kane cilesite vokale apo instrumentale me te mira, por jane ata te cilet u japin kenaqesi te tjereve kur i kane prane. Ne shkalle te ndryshme kjo vlen edhe per profesionet e tjera.

Kete fryme permban edhe “newsletter” qe une dergoj cdo jave me e-mail ne adresa te ndryshme. Mendoj se ky veprim eshte pjese kryesore e nje strategjie te mire marketingu, por ajo qe eshte edhe me e rendesishme eshte se pergjigjet qe marr me ndihmojne qe te percaktoj se me cilin do te parapelqeja te beja biznes. Ne qofte se dikush nuk shfaq interes per ate cka une bej, ka shume gjase qe edhe une te mos kem interes te bej biznes me te. Kjo me duket krejt normale.

Po deshe miq beju mik. Po deshe njerez qe te shfaqin interes per ty, edhe ti duhet te shfaqesh interes per ta. Kete pike Bibla e quan te rendesishme dhe per te flet shume. Ja disa shembuj mencurie:

Meqesia kerkon te jesh vete mik. Miqesia e vertete eshte nje marredhenie me leverdi reciproke si ne biznes ashtu edhe ne jeten personale. Duhet te japim aq sa marrim prej te tjereve. “Njeriu qe ka shume miq duhet gjithashtu te tregohet mik…” (Fjale te Urta 18:24).

Miqesia mund te krijoje me shume afersi se sa marredheniet famljare. Marredheniet tona familjare me prinderit, vellezerit, motrat, kusherinjte etj., jane te rendesishme, por shume here, per shkak te ngjashmerive ne mendim, te kohes qe kalohet bashke, te interesave te perbashketa dhe te luftes se perbashket, miqesia krijon lidhje me te forta. Pjesa tjeter e vargut te mesiperm thote,“…por eshte nje mik qe eshte me prane se nje vella” (Fjale te Urta 18:24).

Miqesia duhet te jete e qendrueshme. Gjithkush mund te sillet si mik kur gjerat shkojne mire e bukur. Por nje mik i vertete mbetet i tille edhe ne kohe te veshtira. “Miku te do ne cdo kohe, por vellai lind ne dite te veshtira” (Fjale te Urta 17:17).

Miqesia shpesh kerkon sakrifica. Nje mik i vertete perkushtohet edhe kur nuk sheh ndonje leverdi, madje edhe kur ky perkushtim i kushton shtrenjte. Shembullin me te plote per kete na e jep Jezu Krishti, i cili ka thene: “Askush s’ka dashuri me te madhe nga kjo: te jape jeten e vet per miqte e tij” (Gjoni 15:13).


Reflektim/Diskutim Pyetje

1. Cilin ke mik te mire? Perse ate person e konsideron mik te mire?
2. Cilat jane cilesite qe kerkon t’i kete miku yt? Si te duket ky lloj koncepti per miqesine kur e krahason me konceptin e njohur qe shprehet me fjalet ironizuese “shok biznesi”?
3. A pajtohesh me percaktimin qe i behet miqesise duke u nisur nga Bibla?
4. A te ka rastisur te perjetosh momente kur miqesia ka kerkuar sacrifice nga ana jote ose nga ana e mikut tend? Pershkruaje kete moment dhe ndjesite qe te ka shkaktuar ai.

SHENIM: Bibla ka edhe pasazhe te tjera posacerisht mbi kete teme:

Fjale te Urta 14:20, 16:28, 27:5-6, 10; Gjoni 15:14-15; Jakobi 2:23, 4:4